به نقل از «خبرآنلاین»

توافق آمریکایی؛ شیفت ژئواستراتژیک از غرب به شرق آسیا

تاریخ انتشار: ۵ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۵۷۴۰۰

اهمیت این مسائل ژاپن و کره جنوبی را وادار کرد که اختلافات دیرین را کنار بگذارند، در ائتلافی سه‌جانبه به ایالات متحده بپیوندند و بر سر تعهد بر مشورت در صورت بروز یک بحران امنیتی منطقه‌ای به اتفاق نظر برسند.

البته این نشست و توافق امنیتی حاصل از آن به نوعی مسبوق به سابقه است؛ در واقع پیش‌از این بارها برای تشکیل این پیمان تلاش‌هایی صورت گرفته بود، اما به دلیل اختلافات تاریخی و مسائل حل‌نشده مرتبط با جنگ جهانی دوم این تلاش‌ها از حد مذاکره فراتر نرفته و به بن‌بست خورده بود تا اینکه در سال ۲۰۱۶ تغییری در این فرایند ایجاد شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این سال، روند رو به افزایش تهدیدات موشکی و هسته‌ای کره شمالی منجر به نزدیک شدن دو متحد نه‌چندان همراه آمریکا یعنی کره جنوبی و ژاپن به یکدیگر و تشکیل توافقنامه عمومی «امنیت اطلاعات نظامی» گردید. در نتیجه تحت تأثیر فشارهای آمریکا و البته تهدیداتی که هر یک از دولت‌های ژاپن و کره جنوبی از سوی کره شمالی احساس می کردند، پیمان امنیتی با عملکرد و کارکردی چندمنظوره در سال ۲۰۱۶ تشکیل شد. با این وجود، این پیمان تا سال ۲۰۱۹ بیشتر دوام نیاورد؛ افزایش اختلافات میان ژاپن و کره جنوبی به دلیل مسائل حل‌نشده تاریخی، سرریز این اختلافات به حوزه اقتصادی و اعمال کنترل‌های سخت‌گیرانه تجاری توسط ژاپن نسبت به کره جنوبی، سبب شد تا این کشور در اوت ۲۰۱۹ اعلام کند که دیگر توافقنامه امنیتی را تمدید نخواهد کرد.

متعهد نبودن دولت ترامپ نسبت به تعهدات بین المللی و عدم اطمینان بخشی دولت آمریکا به متحدانش در زمان ریاست جمهوری وی، از دیگر دلایلی بودند که در آن مقطع زمانی به شکست این پیمان امنیتی کمک کردند. جو بایدن پس از رسیدن به ریاست جمهوری تلاش کردن تا وجهه و مشروعیت دولت آمریکا را ترمیم کند. وی همچنین در راستای پیشبرد اهداف سیاست خارجی خویش که بیشتر معطوف به شرق آسیاست، بار دیگر بر نزدیکی و تشکیل ائتلاف با کشورهای قدرتمند این منطقه تمرکز نموده و در همین راستا سه کشور در نشست کمپ دیوید، دیگر نه فقط پیرامون تبادل اطلاعات امنیتی- نظامی، بلکه بر سر ایجاد جبهه‌ای مشترک در برابر کره شمالی و جلوگیری از نفوذ فزاینده چین و نیز گسترش همکاری‌های امنیتی و اقتصادی به توافق رسیدند. بر این اساس، ایالات متحده، ژاپن و کره جنوبی با یک تعهد امنیتی جدید موافقت کرده‌اند که در صورت بروز بحران امنیتی یا تهدید در اقیانوس آرام «با یکدیگر مشورت» کنند؛ مشورتی که قرار است از طریق راه‌اندازی «خط تلفن‌ ویژه» بین آمریکا، ژاپن و کره‌جنوبی انجام شود.

همچنین طبق اظهارات جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در قالب این همکاری سه‌جانبه امنیتی قرار است فعالیتهایی همچون «برنامه تمرین نظامی چند ساله، هماهنگی و یکپارچگی عمیق‌تر در دفاع موشکی بالستیک و بهبود اشتراک‌گذاری اطلاعات، هماهنگی سیاست‌ها در زمان بحران «که همراه با پاسخ به حوادث احتمالی در اقیانوس هند و اقیانوس آرام است» انجام شود و در راستای ابتکارات اقتصادی و امنیت انرژی جدید، مکانیسم‌هایی همچون هشدار اولیه برای اختلالات زنجیره تامین کالا رونمایی خواهند شد.

بر این اساس می‌توان گفت این اجلاس و توافق حاصل از آن یک موفقیت نسبی برای سیاست خارجی دولت بایدن بود که توانست عزم ایالات متحده برای تقویت روابط با متحدان خود در آسیا را نشان داده و از این طریق، مجددا اعتماد همپیمانان شرقی را جلب کرده و به یک ائتلاف برای هماوردی با رقبا و دشمنان آمریکا دست یابد. اما فراتر از اهداف و منافع آمریکا، نکته مهم این است که این پیمان چه تأثیراتی بر امنیت منطقه شرق آسیا خواهد داشت و چگونه از سوی کشورهای مختلف این منطقه درک می شود؟

در درجه نخست؛ از آنجا که در ماههای اخیر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) یارگیری از کشورهای اروپایی را به بهانه بحران اوکراین و روسیه در دستور کار قرار داده، به نظر می رسد توافق اخیر میان آمریکا، ژاپن و کره جنوبی نیز نوعی توسعه طلبی ناتو در حوزه شرق و تلاش نامحسوس این سازمان برای حضور و توسعه نفوذ سیاسی- نظامی در منطقه آسیا- اقیانوس آرام، از طریق پررنگ سازی «تهدیدات ناشی از کره شمالی و چین» است. در این راستا نخستین گام این است که ایالات متحده می کوشد با جذب ژاپن و کره جنوبی، جلوی قدرت‌یابی روزافزون چین و تحرکات تهدید زای کره شمالی را بگیرد.

درک این واقعیت سبب شد تا این توافق به جای افزایش امنیت و ثبات ادعایی اعضای آن، به عاملی تحریک کننده برای سایر کشورهای شرق آسیا به ویژه کره شمالی تبدیل شود؛ کمااینکه کره شمالی از این توافق سه جانبه تحت عنوان «ناتوی آسیایی» یاد کرده و کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی نیز در واکنش به آن، دستور تقویت قابلیت‌های دفاعی کشورش را صادر نموده است.

از سوی دیگر، هر چند نوک پیکان این توافق امنیتی متوجه کره شمالی است، اما در واقع این اجلاس دو رقیب استراتژیک ایالات متحده یعنی چین و روسیه را نیز هدف گرفته است؛ رویکردی که سبب نگرانی این دو کشور از نفوذ آمریکا و متحدان آن در منطقه آسیا-اقیانوس آرام می‌شود. از نظر چین، این توافق به عنوان تلاشی برای مهار نفوذ این کشور در شرق آسیا تلقی می‌شود و می تواند در آینده نزدیک منجر به ایجاد یک ائتلاف نظامی ضدچین شود و با منزوی کردن و تحت الشعاع قرار دادن منافع این کشور، همکاری بین آمریکا، ژاپن و کره جنوبی در زمینه‌های فناوری و اقتصادی را نیز تقویت کند. به عبارت دیگر، همکاری‌های نظامی- امنیتی ژاپن و کره جنوبی با ناتو، این امکان را برای آمریکا و متحدان اروپایی فراهم می کند تا با استفاده ابزاری از متحدان شرقی و بحران‌آفرینی در این پهنه جغرافیایی در صدد مهار و تضعیف چین برآیند.

از نظر مقامات کرملین نیز این توافق تهدیدی برای امنیت ملی روسیه است. بندر ولادی‌وستوک واقع در جنوب‌شرق روسیه، تنها بندر این کشور پهناور در کنار دریای آزاد است؛ بندری که توسط کشورهای کره و ژاپن احاطه شده و حال انعقاد این توافق، زمینه‌های همکاری بیشتر بین آمریکا، ژاپن و کره جنوبی و در نتیجه نظامی و امنیتی شدن آبهای مجاور این بندر کلیدی را فراهم می کند. طبیعی است که چنین تحولاتی برای امنیت ملی روسیه خطرناک است.

بر این اساس می توان گفت این توافق سمبل یک ائتلاف و اتحاد جدید به رهبری ایالات‌متحده و طراحی شبکه امنیتی قدرتمند از متحدان این کشور در شرق آسیا در برابر قدرت‌های در حال ظهور چین و روسیه و البته همراه با مهار کره شمالی است. این ائتلاف چنانکه تداوم پیدا کند و با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴، دچار تغییر و فطرت نشود، در طی یک دهه آینده به یکسری چالشهای جدید شرقی- غربی شکل خواهد داد و بیشتر از آنکه باعث فراگیری صلح و آرامش در آسیا- اقیانوس آرام باشد، رقابت تسلیحاتی و جنگ سرد بین قدرتهای مطرح این منطقه را به دنبال خواهد داشت؛ دقیقا مشابه همان شرایط و فضایی که ائتلاف آمریکا و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در دهه های گذشته، در منطقه غرب آسیا ایجاد نمود.

۳۱۱۳۱۱

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1806455

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: محمد مهدی مظاهری ژاپن و کره جنوبی ایالات متحده اقیانوس آرام کره شمالی شرق آسیا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۵۷۴۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«وعده صادق» و تثبیت جایگاه ویژه ایران در نظام امنیتی غرب آسیا

خبرگزاری مهر، گروه سیاست- محمد مهاجرانی: در طول دو قرن گذشته منطقه غرب آسیا شاهد تغییرات و تحولات ژئوپلیتیک در نتیجه تأثیر سیاست‌های قدرت بزرگی بوده است و این تجربه سیاسی، اساس و بنیان اکثر تحولات رفتارها و کنش و واکنش‌های موجود در این منطقه به شمار آمده که در نتیجه از تأسیس نظمی منطقه‌ای و با ثبات جلوگیری به عمل آورده است.

منطقه غرب آسیا در نیم قرن اخیر شاهد تحولات متفاوتی بوده که این تحولات مبتنی بر نزاع میان دولت‌های منطقه‌ای و نقش آفرینی قدرت‌های فرامنطقه‌ای از طریق تعیین ژاندارم برای منطقه غرب آسیا بوده است.

ایالات متحده به عنوان کشور فرامنطقه‌ای که همواره به دنبال چپاول و استیلا بر منطقه غرب آسیا است با همراهی انگلیس، به عنوان استعمارگر پیر، رژیم صهیونیستی را به عنوان فرزند نامشروع خود در این منطقه ایجاد کردند و در ابتدا نیز این رژیم در سایه غفلت کشورهای اسلامی به جهت همگرایی و اتحاد همه‌جانبه، توفیقاتی به‌دست آورد.

موقعیت حساس ژئواستراتژیک ایران در منطقه

حساسیت‌های امنیتی و سیاسی حاکم بر منطقه، به ویژه نزدیکی جغرافیای ایران به رژیم صهیونیستی که امنیت آن به لحاظ استراتژیکی برای آمریکا از اهمیت زیادی برخوردار بوده است و همچنین موقعیت ژئو استراتژیک ایران به واسطه بهره‌مندی از جمعیت کیفی و کمی سرزمینی، منابع سرشار انرژی و ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل رشد و توسعه، ایران را به مرکز ثقل اهرم سیاست خارجی قدرت‌های بزرگ قرار داده است.

به دنبال پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران و قطع دست نفوذ بازیگران خارجی در تصمیمات سیاسی ایران و همچنین تحول در سیاست خارجی کشور، جمهوری اسلامی ایران همواره به دنبال برقراری ثبات و آرامش در منطقه غرب آسیا از طریق سازوکارهای داخلی بدون مداخله قدرت‌های فرامنطقه‌ای بوده است؛ لذا در سالیان گذشته و به ویژه در یک دهه اخیر، شاهد شکل‌گیری نظم جدید منطقه‌ای هستیم که در این نظم یک قدرت منطقه‌ای مانند ایران از نظر میدانی قدرت بازگشت ثبات به سایر کشورهای درگیر با جنگ با جریان‌های تروریستی را داشته است و موفق به حفظ امنیت منطقه غرب آسیا شده است.

اگر بخواهیم مهم‌ترین چالش فعلی و پیش‌روی غرب آسیا را معرفی کنیم، بدون شک اولین گزینه رژیم صهیونیستی به ذهن متبادر خواهد شد. رژیمی که در سال‌های اخیر به عنوان بازیگر یاغی در عرصه بین‌الملل به دنبال اثرگذاری منفی بر امنیت منطقه و پیش‌برد اهداف خود از طریق بسط دامنه شرارت و ناامنی بوده است.

خطای محاسباتی مستمر صهیونیست‌ها

در این سالیان خطای محاسباتی تصمیم‌گیران راهبردی رژیم صهیونیستی آنجایی بود که تصور داشتند با حمایت تمام قد واشنگتن و برخی کشورهای غربی در حد و اندازه ایران قوی هستند و می‌توانند دامنه‌ی شرارت‌های خود را به تقابل با کشورمان برسانند و از این طریق توازن قدرت شکل گرفته به نفع جمهوری اسلامی ایران ایران را در غرب آسیا برهم زنند.

از طرف دیگر در ماه‌های اخیر و پس از فروریختن هیمه صهیونیست‌ها بر اثر شکست ترمیم‌ناپذیر در عملیات طوفان الاقصی و متعاقب آن حمله نافرجام به غزه، آن‌ها بسیار کوشیدند تا از طریق گسترش دامنه جنگ در منطقه زمینه نجات خود و دخالت دیگر بازیگران فرامنطقه‌ای را فراهم کنند و با انحراف اذهان جهانیان، از تبعات نسل‌کشی و جنایات جنگی علیه فلسطینیان بکاهند.

به این ترتیب، رژیم صهیونیستی در یک عملیات تروریستی گستاخانه در ۱۳ فروردین ۱۴۰۳ ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق را مورد هدف قرار داد که در پی آن شماری از مستشاران ارشد نظامی کشورمان به شهادت رسیدند.

این حمله و جنایت صهیونیست‌ها که نقض صریح حقوق بین الملل و کنوانسیون‌های وین در خصوص ضرورت حفظ مصونیت اشخاص و اماکن دیپلماتیک بود از همان لحظات اولیه مورد محکومیت شدید ایران قرار گرفت و مسئولین ارشد کشورمان بر حق مشروع کشورمان در پاسخ به این حمله تروریستی تاکید کردند.

«زهرا ارشادی» سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در پی حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در سوریه، در نامه‌ای به رئیس دوره‌ای شورای امنیت و نیز آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل نوشت: «مکاتبه حاضر متعاقب نقض آشکار هنجارها و اصول حقوق بین‌الملل توسط رژیم اسرائیل تهیه شده است.

اوج هماهنگی میدان و دیپلماسی

از طرف دیگر حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان ظرف مدت کوتاهی پس از این حادثه ده‌ها تماس تلفنی با وزرای خارجه کشورها و رؤسای سازمان‌های بین المللی جهت تبیین ضرورت پاسخ ایران به این اقدام تروریستی رژیم صهیونیستی برای حفظ ثبات و امنیت پایدار منطقه، برقرار کرد.

سرانجام شامگاه ۲۵ فروردین فیلم‌هایی از پرواز پهپادها در خاک ایران مشاهده شد که احتمال شروع عملیات تنبیهی ایران علیه رژیم اشغالگر قدس را به حداکثر قوت خود رساند. ساعاتی بعد، رسانه ملی هم از شروع عملیات انتقامی ایران توسط سامانه‌های تسلیحاتی نیروی هوافضای سپاه با حمایت سایر نیروهای مسلح اخباری منتشر کرد.

در حالی که سپاه در عملیات وعده صادق از تسلیحات قدیمی خود استفاده کرد، رژیم صهیونیستی ناچار شد هر آنچه خودش و شرکای دیگرش داشتند را برای دفاع در برابر حمله پرحجم ایران بکار بگیرد که همین، موجب افشای اطلاعات مختلفی از توان عملیاتی آنها شد.

رهبر انقلاب: دستاوردهای اخیر نیروهای مسلح موجب ایجاد احساس شکوه و عظمت درباره ایران اسلامی در چشم جهانیان و ناظران جهانی شده است

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی پس از این عملیات بزرگ و پیجیده در دیدار جمعی از فرماندهان عالی نیروهای مسلح تصریح کردند: به‌لطف خداوند نیروهای مسلح چهره خوبی از توانایی‌ها و اقتدار خود و همچنین یک چهره ستودنی از ملت ایران به نمایش گذاشتند و ظهور قدرت اراده ملت ایران در عرصه بین‌المللی را به اثبات رساندند.

ایشان با تأکید بر اینکه دستاوردهای اخیر نیروهای مسلح موجب ایجاد احساس شکوه و عظمت درباره ایران اسلامی در چشم جهانیان و ناظران جهانی شده است، افزودند: موضوع تعداد موشک‌های شلیک شده و یا موشک‌های به هدف اصابت کرده که طرف مقابل بر روی آنها متمرکز شده، موضوع دست دوم و فرعی است، موضوع اصلی ظهور قدرت اراده ملت ایران و نیروهای مسلح در عرصه بین‌المللی و اثبات آن است، که ناراحتی طرف مقابل نیز از همین موضوع است.

این گزاره به خوبی بیانگر این موضوع است که جایگاه برتر جمهوری اسلامی ایران در نظام امنیتی منطقه غرب آسیا به ثتبیت رسیده است و می‌تواند پیامی صریح برای دیگر بازیگران منطقه به جهت دقت در مواضع خود باشد.

یک کارشناس مسائل منطقه‌ای: قدرت بازدارندگی ایران در حوزه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری تفاضل قابل توجهی با توانمندی‌های صهیونیست‌ها دارد

با سید رضا صدرالحسینی کارشناس مسائل منطقه‌ای به گفت‌وگو نشستیم و وی در خصوص وضعیت نوین امنیتی جدید غرب آسیا گفت: با توجه به حمایت‌های همه جانبه نظام سلطه و در رأس آن آمریکا از رژیم صهیونیستی، در سال‌های اخیر این گونه تبلیغ شده بود که رژیم صهیونیستی توانسته قدرت بازدارندگی خود را نسبت به جمهوری اسلامی ایران با انجام بعضی ترورها از مستشاران ایرانی در نقاط مختلف جلوتر ببرد و در این رابطه شرایطی را فراهم آورده که ممکن است، کشورمان نتواند در مقابل اقدامات نظامی رژیم صهیونیستی عمل مقابله به مثل مناسب و عکس‌العمل لازم را انجام دهد.

وی افزود: با توجه به تبلیغات گسترده که در این خصوص صورت گرفته بود عملیات وعده صادق توانست بخش قابل توجهی از شرایط موجود در حوزه واقعی و رسانه‌ای را تحت شعاع قرار دهد؛ یعنی آنچه که تصور می‌شد، رژیم صهیونیستی امکانات، توانمندی و اراده قوی‌تر و بیشتری برای ضربه به منافع ملی جمهوری اسلامی دارد، کاملاً زیر سوال رفت و با بخش کوچکی از توانمندی جمهوری اسلامی این موضوع به اثبات رسید که نه فقط قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی در طول ایام گذشته که تبلیغات گسترده صورت می‌گرفت کاهش نیافته است، بلکه به صورت عملی این توانمندی در حوزه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری تفاضل قابل توجهی با توانمندی‌های رژیم صهیونیستی که مورد حمایت نظام سلطه است، داشته و خواهد داشت.

این کارشناس مسائل منطقه‌ای گفت: باید توجه کنیم که صاحب نظران و یا اندیشمندان حوزه امنیت در بیانات و نوشته‌های خود بعد از عملیات وعده صادق تفاضل قابل توجه توانمندی جمهوری اسلامی نسبت به رژیم صهیونیستی مورد حمایت غرب را به وفور بیان نموده و در شرایط کنونی به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی به عنوان قوی‌ترین کشور منطقه می‌تواند طرح امنیتی منطقه‌ای را با حضور همه کشورهای منطقه مورد تاکید قرار دهد و فضای حضور آمریکا در چارچوب‌های امنیتی کاملاً تحت تأثیر قرار دهد و طرح امنیتی خود را با خارج کردن آمریکا از منطقه تداوم دهد.

صدرالحسینی در پایان تاکید کرد: البته باید توجه داشته باشیم که جمهوری اسلامی پس از وعده صادق به هیچ عنوان برای کشورهای منطقه تهدیدی نخواهد بود و طرح امنیت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران با مشارکت همه کشورهای منطقه، می‌تواند موضوع خارج کردن رژیم صهیونیستی از طرح‌های امنیتی منطقه را کاملاً و به سرعت کنار گذارد و با اعلام و تشریح این طرح به نظر می‌رسد که کشورهای منطقه علی رغم رودروایسی‌ها که با رژیم آمریکا دارند اما می‌توانند در خصوص این طرح مشترک اقدامات عملی به عمل آورند.

کد خبر 6089225 محمد مهاجرانی